Als we het hebben over duurzaamheid, waar denk je dan aan? Is dat de materiaalkeuze van iets, of iets natuurlijk afbreekbaar is, hoe lang iets meegaat, of iets CO2 neutraal is of denk je nog ergens anders aan? Duurzaamheid is in de loop der jaren een begrip geworden wat voor veel mensen niet meer tastbaar genoeg is en waar simpelweg té veel verschillende perspectieven in zijn. Hoe zorgen we ervoor dat duurzaamheid weer een begrip wordt waar mensen wat mee kunnen? 

Ten eerste maakt het al een groot verschil als je het hebt over duurzaamheid in het algemeen, of over duurzaamheid in een bepaalde sector. Gaat het over reizen, dan zul je misschien denken aan CO2 neutraal reizen of juist investeren in lokale bevolking in plaats van aan grotere multinationals. Op diezelfde manier zijn er in de bouw ook verschillende typen duurzaamheid waar vaak naar gerefereerd wordt. Zo zijn er bedrijven die alleen natuurlijke materialen gebruiken en moet er op sommige bouwlocaties extra rekening gehouden worden met CO2 uitstoot. Er is echter één aspect wat nog niet dagelijks voorbijkomt, maar waarvan ik zelf denk dat het de komende jaren een groot verschil gaat maken in de bouw. Ik heb het over modulair bouwen. 

Wat versta ik onder modulair bouwen? 

Als ik praat over modulair bouwen, dan heb ik het niet over inklapbare bedden of multifunctionele meubels. Bij modulair bouwen heb ik het over het gebruik van gestandaardiseerde elementen, waardoor een huis na verloop van tijd aangepast kan worden naar veranderende behoeften. Neem bijvoorbeeld het Wikkelhouse. In het Wikkelhouse wordt gebruik gemaakt van één element wat de gehele breedte gebruikt van het huis en je kunt zoveel elementen achter elkaar plaatsen als nodig. Hierdoor krijg je een huis wat wél prefab gemaakt kan worden, maar nooit te groot is voor de werkelijke behoeften van de klant. 

Hoe passen we dit toe in de woningbouw? 

Modulair bouwen past goed in de toekomst van de bouw als we kijken naar de levensloop van mensen. Op dit moment spreek ik vooral stellen die samen gaan wonen of willen wonen in bijvoorbeeld een tiny house. Een Tiny House is het perfecte voorbeeld van duurzaam wonen, mits je het een beetje goed aanpakt, maar het wordt hiermee ook iets wat voor veel mensen (gezinnen met kinderen) ineens niet meer haalbaar is door de beperkte ruimte die je hebt. 

Modulair bouwen als antwoord op een duurzaam, levensloopbestendige woonvraag 

Als we dit dus op moeten sommen, dan zijn we hard op zoek naar een manier van wonen die duurzaam is (op veel verschillende vlakken goed voor de aarde), maar ook levensloopbestendig en dus aan te passen aan de specifieke omstandigheden waar de bewoner op dat moment in zit. Hoe ik dit voor me zie? Ik zie voor me dat woningen tegenwoordig modulair worden, waarbij er dus verschillende elementen te ‘bestellen’ zijn bij het desbetreffende bouwbedrijf. Krijg je kinderen? Dan kun je in eerste instantie kiezen voor een kinderkamer met klein bed, verschoningsplek etc. Groeien je kinderen op? Dan kun je kiezen voor een ‘kinder'-unit, waar bijvoorbeeld een gewoon bed, een kledingkast en een bureau in staan. Kinderen eindelijk uit huis? Bel het bouwbedrijf, lever je gebruikte ‘woonelement’ weer in en krijg bijvoorbeeld de borg terug. 

Naast het Wikkelhouse, welke voor nu veel wordt ingezet voor recreatie, zijn er ook al initiatieven voor de permanente woningmarkt. The Box System is zo'n bedrijf, waarbij letterlijke ‘boxen’ ingezet kunnen worden als woonelement. Daarnaast zijn ook bedrijven zoals De Meeuw hiermee bezig. Ik ben dus niet de enige die deze kans als het juiste pad ziet om te bewandelen! 

Het nadeel van modulair bouwen 

Wel is er één nadeel bij modulair bouwen. Hoewel de inrichting en aankleding natuurlijk altijd naar eigen smaak kan gebeuren, zijn modulaire woningen wel altijd hetzelfde qua vorm en opbouw. Op dit moment is juist de uitdaging bij een tiny house of andere manier van ‘anders wonen’ om het huis aan te passen aan de bewoner en zo een omgeving te creëren die ‘zit als gegoten'. Bij het realiseren van modulaire woningen en daarbij dus gestandaardiseerde woonelementen, zal dit precies passende aspect mogelijk minder sterk worden. 

Echter, ik ben ook van mening dat hierbij de voordelen zeer zeker opwegen tegen dit nadeel. Het gaat de bouw enorme kosten-, tijds- en productievoordelen opleveren. Zo hoeven we niet alleen te kijken naar gehele bouweenheden, maar kunnen we ook al kijken naar bijvoorbeeld plaatmateriaal wat zowel in de wanden als in de vloer of het plafond gebruikt kunnen worden. Er is nog genoeg ruimte dus om te innoveren en dit idee verder uit te diepen. Ik kan niet wachten totdat modulair bouwen de standaard is, in plaats van de uitzondering.